Bilgisayarların çalışmasını ve kullanılabilir olmasını sağlayan programlara yazılım denir. Bu programlar çeşitli görevleri gerçekleştirmek üzere hazırlanırlar. Örneğin; yazı yazmak, müzik dinlemek, oyun oynamak, internette gezmek, mesajlaşmak için hazırlanmış yazılımlar vardır.
Bilgisayarlar fiziki olarak donanımdan oluşmasına karşın bu donanımların çalıştırılabilmesi için bilgisayar yazılımlarına ihtiyaç vardır. Bilgisayar yazılımları temel olarak iki bölümde incelenebilir. Bunlar sistem yazılımları ve uygulama yazılımlarıdır.
Sistem Yazılımı Nedir?
Donanımların çalışabilmesini ve kullanılabilir hale gelmesini sağlayan yazılımlardır. Donanım birimleri birbirleri ve diğer yazılımlarla sistem yazılımları sayesinde uyumlu çalışabilir.
Sistem Yazılım Çeşitleri Nelerdir?
1-İşletim Sistemi:
Bilgisayar satın aldığınızda içinde kurulu olarak gelen sistemdir. Otomatik olarak yüklenmiştir. Bu sistem bilgisayarın cd sürücüsü, disk, web cam vb. donanımlara erişim sağlamanıza imkan verir. Windows, Linux ve MacOS bilgisayarlarda çalışan işletim sistemleridir. Bilgisayarlarda olduğu gibi akıllı telefonlarda da otomatik yüklü işletim sistemi mevcuttur. Bunlar android telefonlarda android işletim sistemi, iPhone telefonlarda ise İOS işletim sistemidir.
2-Donanım Sürücüleri:
Bir ekran kartından örnekle açıklayacak olursak, donanım parçaları bilgisayara ben varım ve benim görevim ekran kartı diyebilmek için bunların tanıtılması anlamına gelmektedir. Bu tanıtma görevi sürücü-driver yazılımlarıdır.
3-BİOS:
Okunabilir bellek (ROM) üzerindeki BİOS kartının özelliklerinin kullanılabilmesi ve bunların yönetilebilmesi, diğer donanımlarla arasında bağ kurulabilmesi için görev yapar.
Uygulama Yazılımı Nedir?
Uygulama yazılımları kullanıcı odaklıdır. İhtiyaç ve taleplere göre oluşturulur. Uygulama yazılımları için programlama dilleriyle birlikte uygulamaların gelişmesini sağlayan araçlara ve işletim sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
Uygulama Yazılım Çeşitleri Nelerdir?
1-Ticari Yazılımlar:
Çeşitli sektörlerde kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Muhasebe yazılımları en yaygın olanıdır.
2-Genel Amaçlı Uygulama Yazılımları:
Hem kişisel, hem de işyerlerinde kullanılmak amacıyla geliştirilmiştir.
3-Sunum Yazılımları:
Genellikle iş sektöründe kullanılır. Ses dosyaları, animasyonlar, grafik ve videoların sunumlara kolaylıkla eklenebilmesini sağlar.
4-Eğlence Yazılımları:
Duvar kağıtları, oyunlar gibi programları kapsayan yazılımlardır.
Yazılım Nasıl Yapılır?
İhtiyaç nedeniyle ortaya çıkan yazılımlar 5 aşamalı bir süreç ile oluşturulurlar:
- Öncelikle ihtiyaç tespit edilir.
- Karşılaşılan problem tanımlanır.
- Analizler yapılır ve program tasarlanır.
- Tasarlanan program kodlara evrilir.
- Kodlamanın uygun olup olmadığı test edilerek gerekli dokümantasyonlara dönüştürülür.